براى هميشه پنهان نمى‌ماند

به گزارش عصر قائم به نقل از پایگاه خبری تحلیلی «بلاغ»  امام‌(علیه‌السلام) در این گفتار حکیمانه‌اش به یکی از اصول مهم روان‌شناسی اشاره کرده، می‌فرماید «هیچ‌کس چیزی را در دل پنهان نمی‌کند مگر این‌که در سخنان بی‌اندیشه‌ای که از او صادر می‌شود و در صفحه‌ی صورتش، آشکار می‌گردد» (مَا أَضْمَرَ أَحَدٌ شَیئًا إِلّا ظَهَرَ فِی فَلَتاتِ لِسانِهِ، وَ صَفَحاتِ وَجهِهِ).

این نکته مسلم است که اعمال انسان بازتاب نیّات، خواسته‌ها و سجایای اوست که به‌صورت طبیعی ظاهر می‌گردد؛ بخشی از آن اختیاری است، مانند این‌که به‌هنگام ترسیدن از چیزی تصمیم به فرار می‌گیرد، و بخش دیگری غیر‌اختیاری است که مثلاً در پریدن رنگ از صورت او احساس می‌شود یا به‌هنگام غضب، صورتش بی‌اختیار برافروخته می‌گردد و گاه اندامش می‌لرزد و نیز عکس‌العمل‌هایی در افعال و اعمال او ظاهر می‌شود.

اما گاه می‌شود انسان چیزی در درون دارد که نمی‌خواهد آن را آشکار کند. در این صورت، سعی می‌کند در میان سخن و کردار خود و آن‌چه در درون دارد، دوگانگی ایجاد کند. این دوگانگی در آن‌جا که انسان هشیار و مراقب باشد، ممکن است ظاهر نشود، اما به‌هنگام غفلت و عدم توجه، آن‌چه در درون است خود را در عمل یا سخن‌های نیندیشیده ظاهر می‌کند. به‌علاوه، پنهان‌کردن بخش غیر‌اختیاری مانند آثاری که در چهره‌ی انسان نمایان می‌شود، کار آسانی نیست.

این پدیده، قانونی در روان‌شناسی است که به‌وسیله‌ی آن، بسیاری از مجرمان را به اعتراف وامی‌دارند و مطالبی را که اصرار بر اخفایش دارند، آشکار می‌سازند. امیرمؤمنان علی‌(علیه‌السلام) این قانون مهم را در عبارتی کوتاه و بسیار پرمعنا بیان فرموده است.

در قرآن مجید درباره‌ی منافقان می‌خوانیم «أَمْ حَسِبَ الَّذینَ فی قُلُوبِهِمْ مَرَضٌ أَنْ لَنْ یُخْرِجَ اللَّهُ أَضْغانَهُمْ * وَ لَوْ نَشاءُ لَأَرَیْناکَهُمْ فَلَعَرَفْتَهُمْ بِسِیماهُمْ وَ لَتَعْرِفَنَّهُمْ فی لَحْنِ الْقَوْلِ وَ اللَّهُ یَعْلَمُ أَعْمالَکُمْ» آیا کسانی که در دل‌هایشان بیماری (نفاق) است، گمان کردند خداوند کینه‌هایشان را آشکار نمی‌سازد؟

و اگر ما بخواهیم، آن‌ها را به تو نشان می‌دهیم تا آنان را با قیافه‌هایشان بشناسی، هرچند می‌توانی آن‌ها را از طرز سخنانشان شناسایی کنی، و خداوند اعمال شما را می‌داند.

وَ قَالَ عَلَيهِ السِّلَامُ
مَا أَضْمَرَ أَحَدٌ شَيْئاً إِلاَّ ظَهَرَ فِي فَلَتَاتِ لِسَانِهِ، وَ صَفَحَاتِ وَجْهِهِ.

امام (عليه السلام) فرمود:
هيچ کس چيزى را در دل پنهان نمى‌کند مگر اين که در سخنان بى‌انديشه‌اى که از او صادر و در صفحه صورتش، آشکار مى‌شود.

انتهای خبر/