سهم فراموش شده معلولان از شهر

به گزارش قائم آنلاین،  هر برگ از تاریخ روز شمار کشور براساس وقوع حادثه یا رویدادی به نام قشر خاص از افراد جامعه نامگذاری شده است و در آذر ماه شاهد روزی هستیم که قرعه به نام معلولان افتاده است و 12 آذر بهانه‌ای شد تا در میان دغدغه‌های روزمره زندگی یادی هم از سهم فراموش شده 13.5 درصدی از جمعیت جهان کنیم.

مردم باید فضا را برای مشارکت در عرصه‌های مختلف در جامعه فراهم کنند و صرفا به دلیل معلولیت نباید با نگاه ترحم‌آمیز، به آنان اعتماد نداشته باشند و توانایی‌ها و ظرفیت‌های آنها را نادیده بگیرند.
امروزه با پیشرفت تکنولوژی و فناوری اطلاعات زمینه و عرصه برای حضور معلولان در عرصه‌های مختلف در جامعه بیش از پیش فراهم شده است و این فرصتی است که می‌تواند مشارکت آنان را افزایش دهد.

ضمن اینکه نباید فراموش کرد که مشارکت در عرصه‌های مختلف حق معلولان است چراکه آنان نیز شهروندان جامعه محسوب می‌شوند و دسترسی برابر به فرصت‌ها را باید فراهم کرد.همچنین باید زمینه حضور مسوولان سازمان‌های غیردولتی فعال در حوزه معلولیت را در تصمیم‌گیری‌ها و تصمیم‌سازی‌ها، اجرا و نظارت بر فعالیت‌ها فراهم کرد و بدون مشارکت معلولان و خواسته‌های منطقی آنان برایشان تصمیم گرفته نشود.

بر اساس قانون جامع حمایت از حقوق معلولان که در سال 1383 به تصویب مجلس شورای اسلامی رسیده است 16 ماده و 24 تبصره به‌عنوان خواسته‌های به حق معلولان کشور در قالب حقوق معلولان به ثبت رسیده است که اجرای هر یک از این قوانین می‌تواند راهگشای بسیاری از مشکلات، موانع و رفع محدودیت‌های معلولان باشد.

امروزه یکی از مهم‌ترین تدابیر و سیاست مدیریت شهری ایجاد امکانات و شرایط مناسب برای برخوردار یکسان همه شهروندان از خدمات شهری و سیستم حمل و نقل عمومی است چرا که هر قدر هم که دولت الکترونیکی رشد کند و دایره فعالیت‌های اداری به ارتباطات مجازی خلاصه شود، بازهم فرد معلول برای حضور در دانشگاه، مراکز درمانی، فرهنگی، تفریحی و … نیازمند حضور فیزیکی در جامعه است اما معلولی که نمی‌تواند به تنهایی در شهر تردد داشته باشد یا از خدمات حمل و نقل عمومی بهره‌مند شود، محکوم به خانه‌نشینی و کم‌رنگ شدن حضورش در اجتماع می‌شود که این فرایند به تدریج منجر به افسردگی و نارضایتی فرد از جامعه می‌شود.

مناسب سازی فضاهای تردد معلولان از سال‌ها پیش در استان مازندران مطرح بوده اما ترددی کوتاه در خیابان‌ها و معابر شهر به خوبی نشان می دهد که این مهم به شکل یک رویای فراموش شده درآمده است.

معلولان مانند سایر افراد این حق را دارند که بتوانند به راحتی در خیابان‌ها، معابر و ساختمان‌ها تردد کنند و در این خصوص با مشکل و مانعی مواجه نباشند.

به دنبال این کم توجهی، شاهد هستیم که معلولان در زمان حضور در خیابان‌ها، ساختمان‌ها و معابر، مشکلات جدی برای تردد دارند و در بسیاری از موارد برای تردد به کمک دیگران نیازمند هستند.

کمتر موردی را شاهد هستیم که مناسب سازی برای تردد معلولان در شهرهای استان لحاظ شده باشد که این امر، مشکلات معلولان را دوچندان می‌کند.

زمینه‌های مناسب سازی فضا برای تردد و عبور و مرور معلولان، طیف وسیعی از محل‌ها، مکان‌ها و موقعیت‌ها را در برمی‌گیرد که در خصوص اکثر آنها مناسب سازی محقق نشده است.

نامناسب بودن فضاها برای تردد معلولان در استان ، تنها مربوط به خیابان‌ها و معابر نیست و در طراحی بخش قابل توجهی از دستگاه‌ها و ادارات نیز اهمیت مناسب سازی لحاظ نشده و این امر صورت نگرفته است.

به عنوان مثال، اکثر ادارات و دستگاه‌ها رمپ مناسبی برای تردد معلولان ندارند و اگر معلولان به عنوان ارباب رجوع به این محل ها مراجعه کنند، معمولا برای تردد نیازمند کمک دیگران خواهند بود.

همانگونه که گفته شد، زمینه‌های مناسب سازی فضا برای تردد و عبور و مرور معلولان، طیف وسیعی از محل‌ها، مکان‌ها و موقعیت ها را در برمی گیرد که از میان آنها می توان به پیاده روها، خط کشی‌های خیابان، پل‌های عابر و رمپ‌ها اشاره کرد.

اغلب پیاده روها به گونه ای هستند که تردد برای معلولان در آنها مشکل است و این امر در خصوص خط کشی‌های خیابان‌ها، پل‌های عابر و رمپ‌ها نیز صدق می‌کند.

خط کشی‌های خیابان‌ها به گونه ای نیستند که معلولان بتوانند با سهولت در آنها تردد کنند و اغلب پل‌های عابر نیز برای استفاده معلولان مناسب سازی نشده‌اند ضمن اینکه اختلاف سطح زیاد در بخش‌های مختلف معابر و خیابان‌ها و ناهموار بودن سطح معابر و خیابان‌ها از دیگر مشکلات در این زمینه است.

پله‌های داخل ساختمان‌های عمومی و شخصی و دستشویی‌ها از دیگر مواردی است که در خصوص آنها ضرورت مناسب سازی شدن برای تردد معلولان در نظر گرفته نشده است.

البته مشکلات در این زمینه، محدود به این موارد نیست و با نگاهی به گوشه و کنار شهرها شاهد مناسب سازی نشدن بسیاری از فضاها برای تردد معلولان هستیم.

شهر برای افرادی چون من مناسب نیست

یکی از معلولان که روبه‌روی جدول ایستاده و دنبال راه چاره‌ای برای گذر از آن است، می‌گوید: رفت‌وآمد در شهر با موانع و سدهایی که وجود دارد برای ما سخت است.

مجید محبی افزود: برخورد با تیر چراغ برق وسط پیاده‌رو، موتورسوارانی که خود را ملزم به رعایت هیچ قانونی نمی‌دانند و چاله‌چوله‌های خیابان‌ها، جداول، پله‌ها، جوی آب، عابر بانک‌ها و ورودی ادارات دولتی، پاساژها و مراکز تفریحی و خدماتی موانعی هستند که باعث می‌شوند ترجیح دهیم از خانه خارج نشویم.

وی می‌گوید: طراحی مبلمان و فضای شهری برای افراد معلول، کم‌توان و جانبازان که نیاز به حمایت اجتماعی دارند، یک ضرورت در معماری شهر و ساخت خیابان‌های آن است که کمتر به آن توجه می‌شود.

امید است همه دستگاه‌ها و ادارات استان ، مناسب سازی همه فضاها برای تردد معلولان را با جدیت دنبال کنند و در آینده نزدیک، شاهد یک تحول قابل توجه در این خصوص باشیم.

شعار دادن در زمینه مناسب سازی فایده‌ای ندارد

به گزارش بلاغ، شعار دادن و تکالیف را به گردن دیگران انداختن در این زمینه، فایده‌ای ندارد و هر دستگاهی باید به ضرورت‌های لازم برای تحقق مناسب سازی توجه کند و به سهم خود در این خصوص بکوشد.

مناسب سازی در این زمینه نباید محدود به خیابان‌ها و معابر باشد و باید همه ساختمان‌ها از جمله ساختمان‌های عمومی مثل ادارات و ساختمان‌های مسکونی و شخصی بر اساس توجه به ضرورت مناسب سازی برای تردد و استفاده معلولان احداث شوند.

مناسب سازی کردن آن دسته از خیابان‌ها، معابر و ساختمان‌های عمومی و مسکونی که قبلا ساخته شده‌اند، از دیگر ضرورت‌های مهم در این زمینه است.

همچنین همه تجهیزات، وسایل و دستگاه‌ها از جمله خودپردازها نیز باید به گونه‌ای ساخته شوند که همه معلولان بتوانند از آنها به راحتی استفاده کنند.

تحقق اهداف در این زمینه کمک می‌کند تا افراد معلول نیز مانند سایر افراد بتوانند در جامعه حاضر شوند و فعالیت‌های اجتماعی داشته باشند.

معلولان شامل مواردی از قبیل معلولان جسمی حرکتی، نابینایان و ناشنوایان هستند و باید با همکاری دستگاه‌ها زمینه‌های حضور آنها در جامعه و شرکت آنها در فعالیت‌های اجتماعی فراهم شود.

*وعده‌هایی که مسئولان عمل نمی‌کنند

•بر اساس ماده یک قانون جامع حمایت از معلولان دولت موظف است زمینه‌های لازم را برای تامین حقوق معلولان فراهم کند

•بر اساس قانون همه نهادها موظف هستند ساختمان‌های شهر را به‌گونه‌ای طراحی و تجهیز کنند که امکان استفاده معلولان به‌راحتی امکان‌پذیر باشد.

•شهرداری‌ها موظف هستند از صدور جواز پایان کار ساختمانی امکان عمومی‌ای که اصول دسترسی معلولان را رعایت نکرده‌اند خودداری کنند.

•بر اساس ماده 4 قانون جامع حمایت از معلولان این افراد باید از امکانات ورزشی، تفریحی و حمل و نقل نیم‌بهاء استفاده کنند.

•بر اساس قانون جامع حمایت از معلولان دولت موظف است 3 درصد از مجوزهای استخدامی کشور را به جذب و به‌کارگیری معلولان اختصاص دهد.

•بر اساس قانون جامع حمایت از معلولان وزارت مسکن و شهرسازی کشور موظف است 10 درصد از واحدهای مسکونی ارزان قیمت و استیجاری خود را با شرایط مناسب در اختیار معلولان قرار دهد.

•بر اساس قانون جامع حمایت از معلولان این افراد می‌توانند از خدمات آموزشی نهادهای آموزشی علوم تحقیقات، بهداشت و درمان و دانشگاه آزاد به‌طور رایگان برخوردار شوند.

•بر اساس قانون جامع حمایت از معلولان سازمان صدا و سیما موظف است حداقل 2 ساعت از برنامه‌های خود را در طول هفته به آشنایی مردم با توانمندی معلولان اختصاص دهد.